Ondernemers hebben geen recht op geld verdienen met energieprestatieadvies

Om het inzicht in de energie(on)zuinigheid van woningen te verbeteren, lanceerde de Nederlandse overheid begin deze eeuw het systeem Energie Prestatie Advies (EPA). In dat systeem zijn verkopers van woningen verplicht om een energiecertificaat aan kopers beschikbaar te stellen. De verwachting was dat die verplichting woningeigenaren zou aanzetten tot het nemen van energiebesparende maatregelen. Dat vereiste wel dat er enerzijds voldoende EPA-adviseurs actief zijn en anderzijds dat de verplichting ook daadwerkelijk afgedwongen wordt. Over dat laatste hoefde volgens de overheid niet getwijfeld te worden en dus lonkte voor ondernemers een miljoenenmarkt. Er werden investeringen gepleegd en mensen opgeleid om energieprestatieadviezen op te stellen.

De praktijk was echter weerbarstiger dan de theorie. De certificaten die uit de computermodellen rolden, gaven nauwelijks inzicht in het werkelijke energieverbruik. De regelingen werden daarom verschillende malen aangepast en handhaving van de verplichting uitgesteld. Zelfs toen de energiecertificaten op grond van Europese regelgeving verplicht werden en de EU Nederland in gebreke stelde, gaf de overheid niet thuis. Voor de betrokken ondernemers was dat een grote tegenslag, want de verwachtte miljoenen euro’s aan inkomsten bleven uit. Onder de vlag van Stichting EnergyClaim hebben betrokkenen geprobeerd dat nadeel op de Nederlandse Staat te verhalen. Op grond van gerechtvaardigd vertrouwen en beginselen van behoorlijk bestuur, claimden ze onder andere een nadeelcompensatie van 37 miljoen Euro. Na eerder door lagere rechtbanken te zijn afgewezen, vist EnergyClaim nu ook bij de Hoge Raad achter het net. In het kort komt de afwijzing van de Hoge Raad er op neer dat het systeem van energieprestatieadviezen bedoeld was voor het milieu en niet voor de portemonnee van de ondernemers. Weliswaar heeft de Staat onrechtmatig gehandeld door de Europese regels niet toe te passen, maar daar kan EnergyClaim dus geen rechten aan ontlenen.